Author: ศูนย์สารนิเทศอีสานสิรินธร

ฮูปแต้มสิมวัดป่าเรไรย์ : นิทานเรื่องพระลักพระลาม ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวนิทานเรื่องพระลักพระลาม นิทานเรื่องพระลักพระลาม ด้านบน   ภาพพระยาพาลีต่อสู่กับความทรพี โดยมีสุครีพคอยดูต้นทาง ประกอบเป็นภาพทิวทัศน์ของภูเขา มีดวงอาทิตย์อยู่ตรงช่องว่าง แถวที่สอง   เรื่องการต่อสู้กันระหว่างควายทรพากับทรพี แถวที่สาม   เรื่องราวพระลักพระลาม มีม้าซึ่งทหารที่เป็นบริวารอยู่แถวล่างคอยจัดถวายให้กับพระลักพระลาม ซึ่งจะเสด็จออกจากเมืองไปพบฤาษีที่ศาลา และด้านล่างสุดภาพบุคคลผู้หญิงที่ยืนถือกระเช้ามีลักษณะคล้ายกับการติดต่อซื้อขาย ภาพผู้ชายเป็นการแต่งกายของแขกอิสลาม ผนังด้านนอก สิมวัดป่าเรไรย์ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม   นิทานเรื่องพระลักพระลาม ตอนพระยาพาลีต่อสู่กับความทรพี โดยมีสุครีพคอยดูต้นทาง ประกอบเป็นภาพทิวทัศน์ของภูเขา มีดวงอาทิตย์อยู่ตรงช่องว่าง แถวด้านล่างเรื่องการต่อสู้กันระหว่างควายทรพากับทรพี ผนังด้านนอก สิมวัดป่าเรไรย์ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม   นิทานเรื่องพระลักพระลาม มีม้าซึ่งทหารที่เป็นบริวารอยู่แถวล่างคอยจัดถวายให้กับพระลักพระลาม ซึ่งจะเสด็จออกจากเมืองไปพบฤาษีที่ศาลา ผนังด้านนอก สิมวัดป่าเรไรย์ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม   นิทานเรื่องพระลักพระลาม ตอนพระลักพระลามกินผลนิโครธ แล้วกลายเป็นลิงปีนต้นไม้ …

ผญาฮีตในเดือนสี่ ให้คอยซอมไปทางหน้า เดือนสิมาเป็นเดือนสี่ หลังจากบุญข้าวกี่สิมีบุญพระเวสเจ้า เฮาสิได้แต่งทาน โขงเขตบ้านย่านถิ่นดินอีสาน สุขสำราญเหลือหลาย ม่วนยินกะเลยต้อน ตกหว่างตอนคนตั้ง ใจฟังวอนวี่ ตอนกัณหาชาลี สิพรากพ่อแม่แก้วคนสิไห้นั่งฟัง มีเพียงปีละครั้ง ให้เฮาซ่อยกันสาน จัดเป็นงานประเพณี ให้คนฮุ่นหลังฮู้ “ โดย ดวงเดือน ไชยโสดา.. โพสต์เมื่อ 25 มีนาคม 2568, 14.11 น. โดย ดวงเดือน ไชยโสดา

ผญาปรัชญาชีวิต คำผญาที่มีความหมายเป็นปรัชญา เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิต ของผู้คนในสังคมเป็นผญาาที่มีความหมายลึกซึ้ง ดังนั้นในบทนี้จึงเพิ่มความหมายแฝงเร้นไว้เพื่อให้ ผู้อ่านได้เข้าใจความหมายของแต่ละข้อความให้กระจ่างยิ่งขึ้นเพราะถ้าแปลตามตัวอักษร ค จะเป็นอีกอย่างหนึ่งอาจไม่ได้อรรถรส ผญาปรัชญาชีวิตจะมีปรากฏแทรกอยู่ในหนังสือวรรณกรรมต่างๆ ทางภาคอีสานและของ ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว อาทิ เช่น หนังสือเสียวสวาสดิ์ สังข์ศิลปชัย สึบบ่สูญ ฯลฯ “กบเขียดอ้อง ปะสงอ่านโคงสาน ฝูงหมู่งูเพาพิด เงือกกัวเกงย้าน” คำแปล กบและเขียดต่างอวดเก่ง อวดรู้ พากันอ่านหนังสือประเภทโคลงฉันท์ กาพย์กลอน จนพวกงูเงือกเกรงกลัวไปหมด ความหมายแฝงเร้น สังคมเน่าเหม็นนี้เป็นสังคมที่คนชั่ว คนไร้ศีลธรรมมีอำนาจมากจนเป็นที่เกรงยามของเหล่าคนดีมีศีลธรรมและคุณธรรม การใช้ เป็นคติให้รู้ว่าสภาพของสังคมเปลี่ยนไปสู่ยุคคนชั่วครองเมืองคนดีต้อง ระมัดระวังตัว มิฉะนั้นคนดีอาจถูกฆ่าทิ้งได้ง่ายๆ เอกสารอ้างอิง : วัฒนธรรมอีสาน : 100 ปี ชาตกาลคำดี สาระผล .(2555).โรงพิมพ์พระธรรมขันต์ ดวงเดือน ไชยโสดา…..

       พระธาตุนาดูน พุทธมณฑลอีสาน อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม พระธาตุนาดูน พุทธมณฑลแห่งอีสาน ตั้งอยู่ ณ โคกดงเค็ง ที่ป่าสาธารณ ตำบลพระธาตุ อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม ในเนื้อที่ 902 ไร่ ซึ่งอยู่ห่างจากที่ขุดพบไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 2 กิโลเมตร หรือ อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอนาดูน ไปทางทิศใต้ประมาณ 1 กิโลเมตร   ในปีพุทธศักราช 2522 กรมศิลปากรและราษฏร ในตำบลนาดูน ได้ขุดพบพระบรมสารีริกธาตุจากเนินดิน ซึ่งเป็นซากโบราณสถานในบริเวณที่นาของราษฏรท้องที่หมู่ที่ 1 ตำบลนาดูน อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม พระบรมสารีริกธาตุมีสัณฐานดังเกล็ดแก้วประดิษฐานในผอบ 3 ชั้น ชั้นในเป็นทองคำ ชั้นกลางเป็นเงิน ชั้นนอกเป็นสำริด ซ้อนกันเรียงตามลำดับ และบรรจุอยู่ในสถูปจำลองอีกชั้นหนึ่ง …

เรียนรู้ภูมิปัญญาผญาภาษิต ผญาภาษิต : ในดงบ่มีไม่ เอาอันได๋มาเป็นป่า มีหนองบ่มีหย่าป้อง ปาสิบ้อนอยู่บ่อนได่   คำแปล : ถ้าดงไม่มีป่าไม้ แล้วจะเป็นดงได้อย่างไร เป็นหนองแต่ไม่มีหญ้าปล้อง ปลาจะอาศัยหุบเหยื่ออยู่หม่องได่ การใช้ : ใช้เป็นคติสอนให้คนเราพึ่งพาซึ่งกันและกัน เฮาทุกคนล้วนอยู่ในสังคมที่ต้องพึ่งพาอาศัยกัน การแสดงน้ำใจไมตรี หรือเอื้อเฟื้อซึ่งกันและกัน จะช่วยพัฒนาสังคมเราให้น่าอยู่ยิ่งขึ้น… ดวงเดือน ไชยโดสา…post