หม่ำไข่ปลา : ภูมิปัญญาอาหารพื้นบ้านอีสาน

 

 

หม่ำไข่ปลา

อีสานเป็นภูมิภาคที่มีความแห้งแล้ง ในหน้าแล้งอาหารการกินตามธรรมชาติหายาก การหมักดองอาหารไว้กินในยามจำเป็นจึงเป็นสิ่งสำคัญ สำหรับอาหารหมักดองที่ทำกันในวิถีชีวิตของคนอีสาน คือ ปลาร้า นอกจากเนื้อปลานำมาทำปลาร้าและปลาส้มแล้ว ไข่ปลาที่เหลือยังนำทำหม่ำไข่ปลา ไว้รับประทานได้อีกด้วย ซึ่งเป็นวิธีการถนอมอาหารด้วยการหมัก ขั้นตอนการทำหม่ำไข่ปลาเหมือนกับการทำปลาสัม รสชาติของหม่ำไข่ปลาจะออกรสเปรี้ยว เค็ม และต้องปรุงสุกก่อนการรับประทาน

  1. ไข่ปลาตะเพียน      1.5 กิโลกรัม
  2. ข้าวเหนียวนึ่งสุก          2 ขีด
  3. กระเทียมโขลก    1.5 ขีด
  4. เกลือ                     3 ช้อนโต๊ะ
  5. ผงชูรส                   3 ช้อนโต๊ะ
  6. น้ำสะอาด               1 ถ้วย
วิธีการปรุง
1. ล้างไข่ปลาให้สะอาด พักไว้ให้สะเด็ดน้ำ
2. นำไข่ปลาตะเพียนที่เตรียมไว้ใส่ภาชนะ (กะละมัง)
3. ใส่เครื่องปรุงที่เตรียมไว้ ได้แก่ ข้าวเหนียว กระเทียม เกลือ ผงชูรส น้ำสะอาด
4. คลุกเคล้าให้ไข่ปลาไม่จับตัวเป็นปีกและเข้ากันดี ใช้เวลาประมาณ 10 นาที
5. นำส่วนผสมหม่ำไข่ปลาที่คลุกเคล้าใส่ภาชนะ ปิดฝาให้สนิทไม่ให้อากาศเข้าได้
6. เก็บไว้ในอุณหภูมิห้อง จะทำให้หม่ำไข่ปลามีรสเปรี้ยวเร็วขึ้น หมักไว้นานประมาณ 2 วัน หรือจนไข่ปลาเปรี้ยวได้ที่
7. เมื่อหมักได้ที่แล้ว หม่ำไข่ปลาจะมีสีส้มอ่อน ก็สามารถนำมารับประทานได้เลย หรือจะนำไปใส่ใบตองย่างให้สุก เป็นอาหารรับประทานกับผักสด และพริกสด

เคล็ดลับในการปรุงและเลือกส่วนผสม

– ไข่ปลาที่นำมาทำหม่ำไข่ปลา เลือกใช้ไข่ปลาตะเพียน ซึ่งจะทำให้หม่ำมีรสชาติอร่อยกว่าไข่ปลาชนิดอื่น

– การคลุกเคล้าไข่ปลากับเครื่องปรุง ต้องใช้เวลานวดจนเข้ากับเครื่องปรุงและไข่ปลาแตกออกจากกันไม่จับเป็นปึก

– ในการหมักต้องใส่ภาชนะที่ปิดฝาสนิทไม่ให้อากาศเข้าไปได้

ประโยชน์และสรรพคุณ

– สารอาหารซีลีเนียม พบมากในกระเทียม เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ เพิ่มการทำงานของเซลล์ ปกป้องโรคเรื้อรัง เช่น มะเร็ง หัวใจ

– สารอาหาร วิตามินบี 12 ช่วยให้ระบบประสาททำงานได้ดี ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง

ผู้ให้ข้อมูล /ผู้สืบทอดภูมิปัญญา นางลักษณา สุวรรณเลิศ

ที่อยู่ 15 ซอย 4 ถ.ศรีสวัสดิ์ดำเนิน ต.ตลาด อ.เมือง จ.มหาสารคาม

เรื่องโดย ดวงเดือน ไชยโสดา

โพสต์เมื่อ 17 มีนาคม 2568 , 15.30 น. โดย ดวงเดือน ไชยโสดา